باغستان های سنتی قزوین، به عنوان کمربندی سبز و شریان مهم زندگی، از گذشته های دور همواره در معرض تهدیدهای گوناگونی قرار داشته و به تازگی نیز میهمان ناخوانده ای به نام سنجاب های مهاجر معضلات آن را دوچندان کرده است.
به گزارش ایرنا، باغستان های سنتی قزوین با قدمت یک هزار ساله خود در گذشته نه چندان دور با چهار هزار و ۵۰۰ هکتار مساحت دور تا دور این شهر را فراگرفته و نقش حیاتی نیز در ایجاد هوایی پاک و زندگی مفرح برای شهروندان آن را ایفا کرده بود.
اما امروزه مشکلاتی چون کم آبی، سودجویی فرصت طلبان و بی توجهی برخی دستگاه ها باعث شده تا تنها ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار از این باغستان کهنسال، آن هم عاری از سرسبزی، طراوات و باروری وجود داشته باشد.
این باغستان کهنسال طی سال های گذشته با تهدیدهای فراوانی شامل آتش سوزی های عمدی و تخریب اراضی پیرامونی به جهت توسعه بی رویه شهری نیز روبرو بوده که حیات این مجموعه را با خطر جدی روبر ساخته است.
در حاشیه موارد یاد شده، به تازگی این باغستان با تهدید سنجاب های مهاجر روبرو شده است.
کاری کنید تا سنجاب ها باغستان قزوین را رها کنند
استاندار قزوین در همین رابطه از سنجاب ها به عنوان میهمانان ناخوانده باغستان قزوین یاد کرد و گفت: مسئولان ذیربط از جمله سازمان باغستان های شهرداری قزوین، جهاد کشاورزی و حفاظت از محیط زیست باید اقداماتی را به عمل آورند تا باعث ترک سنجاب ها از این مکان شود.
عبدالمحمد زاهدی افزود: امروز باغستان ها با تهدیدهای مختلفی مواجه هستند که حیات آن را در معرض تهدید قرار داده و باید برای رفع هر یک از آنها وارد عمل شد.
استاندار قزوین، مساله تامین آب، امنیت، راه های دسترسی، جلوگیری از آتش سوزی و اقتصادی کردن کشاورزی را در کنار تهدید جدید، یعنی حضور سنجاب ها را از جمله مواردی دانست که باید در شورای باغستان ها مطرح و برای آنها تصمیم گیری جدی گرفته شود.
این مقام عالی استان در ادامه، مساله توسعه شهر قزوین و تخریب بخشی از باغستان ها را از موارد حساس و ضروری مطرح شده در شورای باغستان های شهرداری برشمرد و اضافه کرد: به مدیران شهری تاکید شده تا تصمیماتی اتخاذ کنند تا کمترین آسیب به طبیعت وارد شود.
زاهدی با بیان اینکه از نابودی باغستان های سنتی به هر دلیل غصه می خوریم، افزود: باید برای حفظ باغ ها، آنها را برای باغداران اقتصادی کنیم تا هم باعث حفظ آنها شده و هم شاهد تولید و توسعه گردشگری در آن باشیم.
استاندار قزوین، مساله تامین آب را یکی دیگر از مشکلات این حوزه برشمرد و گفت: طرح انتقال آب از رودخانه های بالادست یا تصفیه خانه شهر قزوین در دست بررسی بوده و در این راه نیازمند همکاری و همراهی دستگاه های ذیربط هستیم.
سنجاب ها آسیب های جدی به باغستان سنتی وارد کرده اند
مدیرعامل سازمان باغستان های سنتی شهرداری قزوین اظهار داشت: سنجاب های مهاجر با ورود به باغستان ها باعث خسارت های جدی به درختان و محصولات موجود در آنها شده اند.
حمید رحمانی اضافه کرد: این میهمانان غربی سال گذشته به محصولات پسته باغستان ها آسیب های جدی وارد کرده و خسارت های سنگینی را نیز به کشاورزان وارد ساختند.
این مسئول یادآور شد: با توجه به اینکه مقابله با این پدیده از عهده شهرداری خارج بوده، پیشنهاد می شود کارگروهی به ریاست اداره کل حفاظت از محیط زیست استان برای این مساله ایجاد شود.
به گفته وی، دستگاه های متولی باید راهکارهای اساسی خود را در این زمینه ارائه کنند زیرا در صورت افزایش تعداد سنجاب ها، این پدیده به سایر شهرهای استان نیز سرایت خواهد کرد.
رحمانی با اشاره به اعتبار ۴۰ میلیارد ریالی شهرداری قزوین به باغستان سنتی در سال جاری، یادآور شد: ۳۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال از اعتبار یاد شده برای طرح های عمرانی و آب رسانی تخصیص یافته است.
مدیرعامل سازمان باغستان های سنتی شهرداری قزوین در پایان گفت: برای مقابله با پدیده بیابان زایی در باغستان ها نیز ۳۵ هزار نهال سال گذشته در باغستان ها توزیع و عملیات علف زنی در ۱۲۰ هکتار با هدف جلوگیری از آتش سوزی ها صورت گرفت.
زنده گیری سنجاب ها و مقابله با افزایش جمعیت آنها در دستور کار است
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین نیز در این رابطه گفت: سنجاب های حاضر در باغستان های سنتی از غرب کشور خریداری و به این منطقه منتقل شده اند.
حسن پسندیده اضافه کرد: باغستان ها به خاطر درختان و گیاهان موجود منبع غذایی خوبی برای سنجاب ها بوده و زمینه زاد و ولد و افزایش سریع آنها را فراهم می کند.
به گفته این مسئول، طرح های مختلفی از جمله آزادسازی پرندگان شکاری برای مقابله با افزایش جمعیت این میهمانان غربی اجرا و برنامه های دیگری نیز در دست بررسی است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست قزوین در ادامه اظهار داشت: برای زنده گیری این حیوانات با محیط زیست استان های غربی هماهنگی لازم انجام شده تا اسامی افراد متخصص در این کار را به ما ارسال کنند.
جهاد کشاورزی اعتبار خاصی برای باغستان ها ندارد
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قزوین اظهار داشت: این سازمان اعتبارات خاصی برای ورود به عرصه باغستان های سنتی را نداشته و برای اجرای هر کاری باید از اعتبارات ملی در این زمینه استفاده به عمل آید.
فاطمه خمسه یادآور شد: برای کاهش معضل باغستان های سنتی، طرح کشت برای ۲ هزار هکتار از اراضی آن پیش بینی شده که پس از سال ها، طراحی و عملیاتی می شود.
این مسئول خاطرنشان کرد: جهاد کشاورزی علی رغم همه محدودیت ها، آماده همکاری با دستگاه های متولی برای رفع مشکل باغستان های سنتی است و از هیچ کاری در این زمینه کوتاهی نخواهد کرد.
جمعیت سنجاب ها در باغستان ها رو به افزایش است
کارشناس مسئول محصولات ارگانیک سازمان جهاد کشاورزی قزوین گفت: طی چند سال اخیر به دلیل مناسب بودن شرایط زیستی برای برخی گونه های جانوری از جمله سنجاب ها، جمعیت آن در باغستان ها به شدت افزایش یافته و در عین حال نیز مشکلاتی را برای باغداران ایجاد کرده است.
علیرضا نوروزیان با بیان اینکه این گونه جانوران با جنگل های بلوط زاگرس سازگاری دارند، افزود: سنجاب ها در قزوین برای تغذیه خود از محصولات پسته، بادام، فندق، گردو و برخی میوه ها استفاده می کنند که نتیجه آن ایجاد خسارت و صدمات جبران ناپذیر به باغ های سنتی است.
این مسئول یادآور شد: عده ای سودجو که در کار فروش سنجاب هستند با توجه به مشکلات نگهداری از این حیوانات، آنها را در باغستان های سنتی رها کرده که در نهایت امروز شاهد تکثیر آنها در باغستان ها هستیم.
وی از شهروندان خواست تا از رها کردن هرگونه جانور در زیستگاه های طبیعی، باغ ها و اراضی کشاورزی بدون مشورت با کارشناسان محیط زیست، خودداری کنند.
نوروزیان ادامه داد: اداره کل محیط زیست، شهرداری و دستگاه های ذیربط می توانند ضمن پایش دائم زیستگاه ها، برنامه های خود را برای مبارزه بیولوژیک و کنترل جمعیت سنجاب ایرانی در باغستان های سنتی نیز اجرایی کنند.
لینک کوتاه خبر: https://goo.gl/Hjg8Zb