به گزارش ایرنا، برداشت محصول کشت دوم برنج از سطح ۹۰ هزار هکتار از شالیزارهای مازندران از دو هفته پیش شروع شد. کشاورزان میگویند که پروانه تکنقطهای موسوم به خوشهزن میزان تولید شلتوک در بعضی از مزارع را بین ۵۰ تا ۷۰ درصد کاهش داده است.
بررسی میدانی خبرنگار ایرنا از وضعیت شالیزارهای زیر کشت دوم در بخش لاله آباد شهرستان بابل هم نشان میدهد که این آفت سبب ریزش بخش زیادی از خوشههای شالی شده و شالیکاران را غافلگیر کرده است.
یکی از شالیکاران این منطقه گفت: حمله پروانه خوشهزن طی دو دهه اخیر سابقه نداشته است و به همین دلیل هم شالیکاران غافلگیر شدهاند.
ابراهیم حسینی توضیح داد: با توجه به این که پروانههای تکنقطهای در روز قابل مشاهده نیستند و فقط شبانه فعالیت دارند، کشاورزان متوجه آفت نشدند و اکنون که فصل برداشت رسیده با کاهش محصول مواجه شدهاند.
وی با اظهار این که پروانه خوشهزن تنها در یک شب فعالیت قادر است خوشههای رسیده برنج را از بین ببرد گفت: کشاورزانی که هنوز زمان برداشت محصولشان فرا نرسیده نیز متوجه شدهاند بخش زیادی از محصول را به خاطر این آفت از دست دادهاند و دچار خسارت سنگینی شدهاند.
حسینی که به گفته خودش ۱۰ روز مانده به زمان برداشت محصول از مزرعهاش متوجه حمله این آفت شده بود، افزود: امسال برای کشت دوم هزینه سنگینی کردم چون فقط دو مرحله سمپاشی انجام دادم و اکنون متوجه شدم که حتی نمیتوانم هزینه کشت را جبران کنم.
وی توضیح داد: ازآنجاییکه بروز این آفت طی دو دهه اخیر سابقه نداشته، بسیاری از کشاورزان مانند خودم نسبت به چگونگی مبارزه با آن هیچگونه اطلاعی نداشتیم و به همین خاطر زمانی که متوجه حمله آفت شدیم، سمپاشی علیه آن را در طول روز انجام دادیم که اصلا فایدهای نداشت چون پروانه تکنقطهای برخلاف آفات دیگری مانند کرم ساقهخوار فعالیت شبانه دارد و پس از غروب آفتاب و شبهنگام از زیر خاک بیرون می آید و به خوشههای شالی حمله میکند و اگر قرار است سمپاشی هم انجام شود در همان زمان باید باشد تا موثر واقع شود.
این کشاورز برنجکار گفت : انتظار داشتم که از یک هکتار شالیزار زیر کشت دوم حدود سه تن شالی برداشت کنم اما کمتر از یک تن شالی گرفتم که مطمئنا در تبدیل به برنج سفید با کاهش بیشتری مواجه میشوم چراکه بیشتر دانههای شالی پوک یا شکسته شده است.
بروز آفت پس از ۲۵ سال
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم با تایید طغیان آفت پروانه تکنقطهای در شالیزارهای زیر کشت دوم برخی مناطق استان و ازبینبردن خوشههای رسیده، گفت: متاسفانه عدم آگاهی شالیکاران در مقابله بموقع به خصوص این که باید سمپاشیها در شب انجام میشد، سبب شد تا محصول رسیده شالیزارها از بین برود.
عبدالرحمان زاغی در مورد چگونگی فعالیت این حشره توضیح داد: هجوم این آفت که در بین شالیکاران به خوشهزن معروف است طی ۲۵ سال اخیر بیسابقه بوده است و ازآنجاییکه لارو آفت پروانه تکنقطهای فقط در شب فعالیت میکند، کشاورزان به هیچ عنوان این آفت را در روز مشاهده نمیکنند، یعنی بیشتر کشاورزان تا زمانی که به صورت عملی اقدام به برداشت محصول نکنند، اصلا متوجه ازبینرفتن دانه خوشه رسیده نمیشوند.
وی با بیان این که این آفت در شرایط کمآبی، خشکسالی و هوای گرم رشد و طغیان میکند، بیان داشت: به دلیل کمبارشی که طی مرداد و شهریور در مازندران داشتیم، این آفت در زیر خاک بشدت رشد کرد و تکثیر شد و در زمانی که شالی به مرحله برداشت رسید، شبانه به خوشههای رسیده شالی حمله کرد و خسارت سنگینی ایجاد کرد.
زاغی گفت: بعضی از کشاورزانی که زودهنگام متوجه خسارت این آفت شدند و سمپاشیها را شبانه انجام دادند، توانستهاند به صورت کامل جلوی خسارت را بگیرند، ولی کشاورزانی که بموقع اقدام نکردند و یا روزانه سمپاشی کردند تا ۷۰ درصد از میزان برداشت محصولشان کم شد ضمن این که همین میزان را هم که برداشت کردند در زمان تبدیل به برنج سفید دوباره متحمل خسارت میشوند به گونهای که میتوان گفت این دسته از کشاورزان تا ۹۰ درصد محصولشان را از دست میدهند.
کشت دوم برنج در مازندران طی دو دهه اخیر رواج یافت و در سالهای اخیر به اوج رسید. کشت دوم پس از برداشت محصول کشت اول به دو روش نشای دوباره و پرورش ساقه یا دونوچ انجام میشود.
شالیکاران مازندران امسال طبق اعلام جهادکشاورزی در کشت اول از سطح ۲۱۵ هزار هکتار یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن شلتوک برداشت کردند و همزمان پس از برداشت کشت اول در ۲۱ مرداد امسال، کشت دوم را به هر دو روش در سطح ۹۰ هزار هکتار شروع کردند.
