طبق برآوردها جوندگان مسئول سالانه ۷۰ میلیون تن خسارت در غلات در سرتاسر جهان هستند و در سال ۲۰۲۱ طغیان موش ها به کشاورزان ایالت نیو ساوت ولز استرالیا یک میلیارد دلار خسارت وارد کرد.
به گزارش خبر گیاه پزشکی ایران، در حال حاضر مهمترین روش مورداستفاده علیه این آفات روش طعمه گذاری با طعمه های آغشته با سموم کشنده است که در بسیاری موارد با موفقیت کامل همراه نیست و با مشکلات زیست محیطی همراه است.
دانشمندان دانشگاه سیدنی در تحقیقی در تلاش برای یافتن روش سازگار با محیط زیست برای مقابله با این آفات جونده بدون استفاده از جونده کش ها، راهکار گمراه کردن این آفات با روش استتار با بوی جوانه های گندم در مزارع را مورد آزمایش قرار دادند.
محققان استرالیایی دریافتند اگر تمام سطح مزرعه بوی جوانه گندم بدهد، موش‌ها در یافتن دانه‌های واقعی گندم مشکل پیدا می‌کنند و خسارت آنها در مزارع به شدت کاهش می یابد.
موش ها به طور معمول، دانه‌های گندم را قبل یا هنگام جوانه زدن، ازطریق بو کشیدن پیدا می کنند و هنگامی که بذر گندم بطور کامل جوانه زد، این جوندگان تا حد زیادی علاقه خود را از دست می دهند. در استرالیا معمولا خسارت عمده موش ها در یک فاصله زمانی دو هفته ای بین کاشت بذرها و جوانه زدن آنها رخ می دهد.
دانشمندان این آزمایش ها را در ۶۰ قطعه گندم زار واقع در مزرعه ای در ایالت نیو ساوت ولز انجام دادند. در کرت های آزمایشی روغن جوانه گندم پاشیده شد، در حالی که در کرت های شاهد یا کنترل روغن کانولا پاشیده شد، یا هیچ ماده ای پاشیده نشد.
محققان روی کل کرت های گندم، تمام خاک، کاه بن و هر چیز دیگری روغن جوانه گندم رقیق شده پاشیدند تا بویی شبیه دانه های جوانه زده گندم پیدا کند. از آنجا که موش‌ها نمی‌توانستند پی ببرند بذرهای واقعی کجا کاشته شده‌اند، تعداد بسیار کمتری از دانه ها را پیدا کردند و خوردند.
این شیوه گول زدن و سردرگم کردن موش ها از راه استتار با بو ۶۳ درصد باعث کاهش خسارت به دانه های گندم در مزارع آزمایشی شد بدون اینکه سمیت و کشندگی برای موش ها و نگرانی های زیست محیطی و اخلاقی به دنبال داشته باشد.
این تحقیق در شماره ماه مه ۲۰۲۳ مجله Nature Sustainability به چاپ رسیده است.
Olfactory misinformation reduces wheat seed loss caused by rodent pests, Parker et al, Nature Sustainability volume 6, pages1041–۱۰۴۴ (۲۰۲۳), https://doi.org/10.1038/s41893-023-01127-3
