نماتد ریشه مرکبات، تهدیدی جدی برای باغ‌های کشور
نماتد ریشه مرکبات، تهدیدی جدی برای باغ‌های کشور
علاوه بر مرکبات، درختانی نظیر زیتون، انجیر، ازگیل، گلابی و انگور نیز میزبان این نماتد هستند.

عضو هیأت علمی بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، از اهمیت پایش مستمر و پیشگیری از آلودگی به نماتد ریشه مرکبات، به‌ویژه در نهالستان‌های مرکبات کشور خبر داد.

کریمی پورفرد، عضو هیأت علمی و مسئول بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، با اشاره به اینکه نماتد ریشه مرکبات یکی از عوامل اصلی زوال تدریجی و سرخشکیدگی درختان مرکبات و کاهش محصول است، گفت: بررسی‌های انجام‌شده در نقاط مختلف ایران، وسعت آلودگی به این نماتد را نشان می‌دهد. به‌عنوان نمونه، در شهرستان جهرم در استان فارس حدود ۸۵ درصد و در باغ‌های مرکبات شمال کشور حدود ۸۹ درصد از نمونه‌های بررسی‌شده، آلوده به این نماتد بوده‌اند.

وی افزود: آلودگی به این نماتد می‌تواند باعث ضعف عمومی درخت، کاهش جذب مواد غذایی و حساسیت بیشتر درختان به عوامل محیطی مانند شوری، خشکی، سرما و سایر بیماری‌ها شود.

کریمی پورفرد همچنین هشدار داد که با افزایش سطح زیر کشت مرکبات در سال‌های اخیر و نبود اطلاعات جامع درخصوص آلودگی نماتد مرکبات در باغ‌ها و نهالستان‌های کشور، خطر گسترش این آلودگی در باغ‌های جدیدالاحداث وجود دارد. علاوه بر مرکبات، درختانی نظیر زیتون، انجیر، ازگیل، گلابی و انگور نیز میزبان این نماتد هستند. پنهان بودن علائم اولیه این آلودگی و خاکزاد بودن این نماتد، شناسایی آن را برای باغداران و بعضا کارشناسان دشوار می‌کند؛ چراکه علائم نماتد با سایر عوامل زیستی و غیرزیستی خسارت‌زا هم‌پوشانی دارد.

وی بر ضرورت پایش و نظارت دقیق بر نهالستان‌ها، اجرای قرنطینه داخلی و برگزاری برنامه‌های آموزشی و ترویجی تاکید کرد و گفت: تشخیص این آلودگی نیازمند بررسی‌های آزمایشگاهی خاک و ریشه توسط کارشناسان متخصص است. این اقدامات برای پیشگیری از انتقال نماتد از مناطق آلوده به مناطق سالم و برنامه‌ریزی جهت مدیریت تلفیقی در باغ‌های آلوده ضروری است.

کریمی پورفرد در پایان با تاکید بر اهمیت نظارت بر تولید و توزیع نهال‌های مرکبات افزود: استفاده از پایه‌های متحمل و کنترل سلامت نهال‌ها در طول مراحل تولید، به همراه پایش منظم در باغ‌های مادری و نهالستان‌ها، به کاهش خطرات ناشی از این نماتد و حفظ سلامت باغ‌های کشور کمک خواهد کرد.

مسئول روابط عمومی انجمن نماتدشناسی ایران با اشاره به ضرورت همکاری بین دستگاه‌های مرتبط مانند سازمان حفظ نباتات، مراکز تحقیقاتی و جهاد کشاورزی، خواستار تدوین برنامه‌های پژوهشی، آموزشی و اجرایی مشترک برای مدیریت این نماتد انگل گیاهی خسارت‌زا شد.