مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه با اشاره به افزایش چشمگیر جمعیت موش‌ها در مزارع و باغات استان گفت: از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون در سطح ۱۰۶ هزار هکتار با این آفت مبارزه انجام شده است.
کیومرث اکبری روز دوشنبه در زمینه طغیان آفت موش در استان با بیان اینکه طی ۳۰ سال گذشته در هیچ سالی به اندازه ۲ سال اخیر در مزارع موش دیده نشده است اظهار کرد: پیش بینی شده تا پایان سال زراعی جاری سطح مبارزه به ۲۰۰ هزار هکتار افزایش داده شود.
وی اضافه کرد: در ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی و باغی استان سطح آلوده وجود دارد که زیرنرمال، نرمال، بالاتر از نرمال، نیمه طغیانی و طغیانی است که در مجموع ۱۰ درصد اراضی کشاورزی استان این آفت جمعیت بالای نرمال دارد و برخی مناطق نیز طغیانی و نیمه طغیانی است.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه با بیان اینکه برای مبارزه با موش تاکنون ۶۰ تن طعمه مسموم خریداری و توزیع و برنامه ریزی برای تولید ۶۵ تن دیگر نیز پیش بینی شده است افزود: طعمه ها به صورت متمرکز در آمادگاه استان تهیه و سپس بین شهرستان ها تقسیم و آنها نیز در اختیار مراکز خدمات قرار می دهند تا بین کشاورزان توزیع کنند.
۲۰ گونه موش در استان کرمانشاه وجود دارد
اکبری گفت: مبنای ما در مبارزه با این آفت اراضی کشاورزی است که به زیر کشت سبز مانند گندم و جو، کلزا، یونجه و چغندرقند پاییزه رفته و سطح آلودگی آن بالاتر از حد نرمال بوده و باید تحت تاثیر مبارزه قرار گرفته و جمعیت موش ها در آن کاهش پیدا کند.
وی در مورد دلایل افزایش جمعیت موش در اراضی استان تاکید کرد: در طول ۲ یا سه سال اخیر پاییز و زمستان های سرد و برفی که توام با یخبندان ادامه دار باشد وجود نداشته در نتیجه شرایط برای تغذیه و تکثیر مداوم این جونده مهیا بوده و جمعیت آن به مرور افزایش یافته ضمن آنکه در برخی مناطق نیز مبارزه به صورت کامل و همه جانبه صورت نگرفته است.
اکبری موش را یک آفت قدرتمند با توان زاد ولد بالا که دارای تنوع گونه ای بالا است عنوان کرد و افزود: هم اکنون ۲۰ گونه موش فعال در استان وجود دارد که قدرت تطابق و سازش پذیری زیادی با طبیعت دارند و مبارزه با آن باید کاملا اصولی و ادامه دار باشد.
وی اضافه کرد: هم اکنون آلودگی به این آفت در همه استان وجود دارد به خصوص حاشیه رودخانه ها و مزارع و مجاورت اراضی طبیعی و منابع طبیعی و هر جایی که چند سال شخم نمی خورد مامنی برای بقای موش است.
کار مبارزه با موش ها توسط کشاورزان جدی گرفته نمی شود
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه یادآور شد: تراکم های زیر ۴۰۰ سوراخ در هکتار نرمال محسوب می شود و بتدریج که بالا می رود بالای ۷۰۰ نیمه طغیانی و بالای هزار سوراخ طغیانی محسوب می گردد.
وی با تاکید بر اینکه دیدگاه ما در مورد آفت موش باید علمی تر شود افزود: تاکنون برنامه های رادیویی و تلویزیونی، کارگاه های مختلف آموزشی، انتشار پادکست ارسال پیامک برای کشاورزان عمده و پیشرو، پخش تیزرهای تبلیغاتی قبل از خبر استانی از جمله اقدامات اطلاع رسانی بوده که تاکنون در این حجم کار ترویجی و آموزشی در استان صورت نگرفته است.
اکبری، با بیان اینکه از ابتدای سال زراعی جاری بیش از ۲۰ هزار بهره بردار از کارهای ترویجی جهاد کشاورزی در مقابله با این آفت بهره مند شده اند گفت: متاسفانه کار مبارزه توسط کشاورزان نه تنها در اراضی کشاورزی متعلق به خود بلکه در اراضی مانند جاده های بین مزارع که فاقد مالک است جدی گرفته نمی شود و همین امر در کنار آنکه هیچ اهرم فشاری برای ترغیب کشاورزان به مبارزه وجود ندارد باعث شده هم اکنون کار مبارزه به امر دل بخواهی تبدیل شود.
وی با اشاره به اینکه موش هر یک ماه تا ۴۵ روز زادو ولد می کنند تاکید کرد: متاسفانه یکی از مشکلات ما در مبارزه با این آفت اراضی است که پس از استفاده توسط بهره بردار به حال خود رها شده و تا فصل بهار اقدامی برای آن انجام نمی گیرد که این گونه اراضی یکی از مامن های رشد و تکثیر موش ها و افزایش تصاعدی جمعیت این جونده است.
توصیه های لازم برای مبارزه و کنترل آفت موش
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه یادآور شد: موش یک آفت قوی و قدرتمند است که مبارزه با آن به جدیت و استمرار نیاز دارد، موش یک موجود ترسو و محافظه کار و در عین حال باهوش است از اینرو باید مبارزه با آن کاملا هوشمندانه باشد.
وی با بیان اینکه وقتی موش یکبار طعمه آلوده ای را خورده و مریض می شود تا یکماه یادشان می ماند که دیگر از آن نوع طعمه مصرف نکند( امتناع از طعمه) افزود: وقتی شما کار مبارزه را انجام دادید بعداز یک هفته دوباره باید مبارزه را از سر بگیرید و اگر بار اول از سم استفاده کردید بار دوم نحوه مبارزه را باید تغییر دهید و از روش غیرشیمیایی مانند دود یا گاز و یا سوزاندن گوگرد و حتی دود موتورسیکلت، غرقاب کردن اراضی، تزریق آب و حتی استفاده از تفاله چغندر قند استفاده کنید.
اکبری افزود: کار مبارزه با این آفت بدون لانه کوبی بی نتیجه است از اینرو با لانه کوبی با وسایلی همچون پتک نه صرفا پا باید راه های تهویه، تغذیه و جابجایی وی بسته شود، یعنی وقتی این عمل در طول یک هفته سه یا چهار بار صورت بگیرد موش آنجا خفه می شود و میزان زاد و ولدش شدیدا افت می کند.
وی تاکید کرد: علاوه بر این شخم زدن، روش زراعی بسیار خوبی برای کنترل جوندگان محسوب می شود زیرا وقتی شما اقدام به شخم عمیق می کنید لانه موش ها تخریب می شود و آنها سرگردان و در معرض تهدیدات سایر جانوران شکاری قرار می گیرند.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه با تاکید بر اولویت مبارزه غیرشیمیایی بر مبارزه شیمیایی در اراضی آلوده که می تواند به حفظ محیط زیست کمک شایانی کند یادآور شد: یکبار شخم زدن زمین های کشاورزی می تواند جمعیت موش ها را به میزان یک دهم کاهش دهد.
وی یادآور شد: باید این واقعیت را پذیرفت که اگر ما حتی حجم بالایی هم طعمه تهیه کنیم اما مبارزه به صورت کیفی صورت نگیرد نتیجه قابل قبولی نخواهد داشت.
