عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری گفت: مطالعه جدیدی در استان انجام شده که نشان می‌دهد بیماری‌های مختلف صنوبر مانند زنگ (Melampsora sp)، فتیله نارنجی (Cytospora chrysosperma)، لکه قهوه‌ای (Marsonina sp)، پوسیدگی سفید ریش (Rosellinia necatrix)، سفیدک پودری (Uncinula sp) و شانکر باکتریایی (Xanthomonas pouli) خسارات اقتصادی قابل توجهی به درختان صنوبر وارد می‌کنند.
فرشاد حقیقیان در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه بیماری‌های مربوط به صنوبر نه‌تنها سلامت درختان را تهدید می‌کنند، بلکه باعث کاهش کیفیت چوب و افزایش هزینه‌های کنترل نیز می‌شوند، اظهار کرد: این تحقیق که با هدف جلوگیری از خسارات اقتصادی ناشی از بیماری‌های درختان تندرشد صنوبر انجام شده است، بر اهمیت شناسایی و پایش مستمر این بیماری‌ها تاکید دارد.
مجری این طرح پژوهشی افزود: به منظور اجرای این طرح، چهار تا پنج ایستگاه در سطح استان تعیین و نمونه‌برداری‌ها به صورت ماهیانه در طول فصل رویشی انجام گرفت، همچنین آماربرداری و نمونه‌برداری آماری به صورت منظم، تصادفی و با استفاده از روش خطی و فاصله‌ای انجام شد.
این عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری افزود: عوامل تشدیدکننده بیماری‌ها شامل تغییرات اقلیمی، خشکسالی‌های ممتد، و کاهش رطوبت خاک از عوامل اصلی افزایش شیوع این بیماری‌ها هستند، همچنین فعالیت‌های انسانی مانند تغییر کاربری اراضی و قطع درختان بدون جایگزینی، وضعیت را بحرانی‌تر کرده است.
این پژوهشگر گفت: تراکم بیماری‌های مختلف بر روی ارقام صنوبر متفاوت است و علائم زنگ صنوبر بیشتر در نهالستان‌ها و مناطق با تراکم بالای نهال‌ها مشاهده می‌شود.
وی عامل دیگر را قارچ فتیله نارنجی برشمرد و تصریح کرد: این عامل باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای مایل به سیاه و در نهایت خشک شدن تنه درخت می‌شود، همچنین باکتری عامل شانکر باکتریایی صنوبر باعث عدم باز شدن جوانه‌ها و ایجاد خراش‌ها و شکاف‌هایی روی شاخه‌ها و تنه درخت می‌شود.
حقیقیان سرمازدگی را یکی از مهمترین عوامل مخرب درختان صنوبر در استان دانست و گفت: این عامل درخت را مستعد حمله سوسک چوب‌خوار صنوبر می‌کند.
وی توصیه‌هایی به باغداران جهت جلوگیری از ابتلا به بیماری‌ها ارائه کرد و گفت: با توجه به روند تخریب رویشگاه‌های صنوبر در استان ناشی از خشکسالی، تغییر کاربری اراضی، قطع درختان و دخالت‌های انسانی، محققان راه‌حل هایی را پیشنهاد می‌کنند از جمله طرحی جامع در زمینه احیا و نگهداری از رویشگاه‌های طبیعی صنوبر و بیشه‌زارها در استان اجرا شود، بهره‌برداران و زارعین به ایجاد مزارع تولید چوب و استفاده از کلن‌ها و گونه‌های مقاوم به بیماری‌های صنوبر تشویق شوند، راهکارهایی برای حفظ و حراست از بیشه‌زارهای طبیعی در حاشیه شهرها و روستاها ارائه شود و سهمیه آب برای ادامه حیات این درختان اختصاص یابد، استفاده از کلن‌ها و گونه‌های مقاوم به بیماری‌ها، آموزش و تشویق کشاورزان به کاشت درختان صنوبر با روش‌های پایدار.
به گفته حقیقیان، این تحقیق گامی مهم در جهت شناسایی و مدیریت بیماری‌های صنوبر در چهارمحال و بختیاری است و نیاز به اقدامات فوری برای حفظ این منابع طبیعی ارزشمند را برجسته می‌کند.
