مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: وضعیت عمومی باغات خراسان جنوبی از منظر آفات و بیماری‌ها تحت تأثیر شدید عوامل طبیعی و مدیریتی قرار دارد.
وحید ضیائیان احمدی با اشاره به شرایط نگران‌کننده برخی باغات استان گفت: در باغاتی که از نظر مدیریتی ضعیف‌تر هستند، شاهد طغیان جمعیت آفات چوبخوار، کنه، پسیل و سُنک هستیم. این موضوع در سال جاری نسبت به سال‌های گذشته شدت بیشتری یافته است.
وی با بیان اینکه مبارزه با آفات در استان تابع دو رویکرد عمومی و اختصاصی است، اظهارکرد: در مورد آفات عمومی مانند ملخ‌ها، تمام هزینه‌های مبارزه به‌عهده دولت است، اما درباره آفات اختصاصی مثل پسیل پسته یا مگس عناب، نقش دولت بیشتر نظارتی، آموزشی و هدایت‌گرانه است.
احمدی با اشاره به وجود آفات ویژه در محصولات خاص گفت: هر محصول آفات خاص خود را دارد. به‌عنوان نمونه، پسیل مهمترین آفت پسته و مگس عناب مهمترین تهدید برای درختان عناب است. همچنین درختان زرشک با بیماری‌هایی مانند زنگ زرشک و آفات چوبخوار مواجه‌اند.
مدیر حفظ نباتات خراسان جنوبی از فعالیت شبکه‌های مراقبت و پیش‌آگاهی در تمام شهرستان‌ها خبر داد و افزود: در کنار این شبکه‌ها، شش ایستگاه الگویی و پیش‌آگاهی در سطح استان برای بررسی مراحل نموی آفات و زمان دقیق مبارزه فعال است. نتایج این رصدها برای اطلاع‌رسانی به موقع به کشاورزان استفاده می‌شود.
وی درباره ابزارهای مورد استفاده در ردیابی گفت: در مورد آفات درشت، ردیابی چشمی و مشاهده‌ای انجام می‌شود، اما برای آفات ریز یا عوامل بیماری‌زای ویروسی، قارچی و باکتریایی نیاز به نمونه‌برداری و آزمایشگاه است. خوشبختانه آزمایشگاه مجهز تشخیص بیماری‌های گیاهی در استان فعال بوده و خدمات لازم را ارائه می‌دهد.
احمدی در بخش دیگری از سخنان خود به استفاده از انواع تله‌ها برای ردیابی آفات اشاره کرد و گفت: در تمام شهرستان‌های استان، خصوصاً مناطق هم‌مرز با افغانستان، انواع تله‌های فرمونی، نوری و کارت‌های رنگی برای کنترل آفات قرنطینه‌ای نصب شده‌اند. تله‌های فرمونی به‌طور خاص در کنترل مگس میوه و پروانه‌های شپشک‌ها مؤثر بوده‌اند.
وی افزود: کارت‌های رنگی زرد و آبی بیشتر برای جذب حشرات مکنده به کار می‌روند و تله‌های نوری نیز برای جلب پروانه‌ها، سوسک‌ها، مگس‌ها و زنجره‌ها کاربرد دارند.
مدیر حفظ نباتات درباره برنامه سم‌پاشی گفت: بیشترین عملیات سم‌پاشی در شش ماهه اول سال انجام می‌شود. این عملیات براساس گزارش‌های دقیق ردیابی و پس از رسیدن آفت به آستانه خسارت اقتصادی صورت می‌گیرد. توصیه‌های لازم درباره نوع، دز و نحوه سم‌پاشی نیز به باغداران ارائه می‌شود.
احمدی از برگزاری کارگاه‌های آموزشی متناسب با فصل ظهور آفات خبر داد و تأکید کرد: آگاه‌سازی کشاورزان از اصول مدیریت تلفیقی آفات، نقش مهمی در کاهش خسارت‌ها دارد. مشارکت باغداران در مراحل مختلف پایش و کنترل آفات، یکی از ارکان موفقیت در برنامه‌های جهاد کشاورزی است.
وی در پایان مهمترین چالش‌ها را کمبود نیروی انسانی متخصص و کمبود منابع مالی عنوان کرد و گفت: برنامه‌هایی برای جذب نیرو، افزایش اعتبارات و ارتقای زیرساخت‌های پایش آفات در دستور کار داریم. با وجود خشکسالی و تغییرات اقلیمی، باید از تمام ظرفیت‌های علمی و فنی برای حفاظت از باغات بهره گرفت.
