شهریار از شهرستان‌های غربی استان تهران محسوب می‌شود که از دیرباز باغ های آن شهره بوده، اراضی و ظرفیت‌هایی که در طول سالیان اخیر با چالش نابودی و تفکیک دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
شهرستان شهریار در مرکزیت غرب استان تهران از مناطقی به شمار می‌رود که به وجود باغات انبوه و اراضی کشاورزیِ پهناور معروف و شهره است.
اساساً عرصه کشاورزی یکی از مؤلفه‌های اساسی در تولید محسوب می‌شود که پیشرفت و توسعه بسیاری از کشورهای مطرح جهان با تکیه‌بر این شاخصه حائز اهمیت میسر و فراهم‌شده است.
بدون تردید یکی از معیارها و ملاک‌های ارزیابی میزان توسعه کشورها به توانمندی‌های آن‌ها در حوزه زراعت و کشاورزی بازمی‌گردد.
شهرستان شهریار نیز به‌واسطه برخورداری از موقعیت طبیعی و منطقه‌ای خاص به خود، از دیرباز در این عرصه مطرح و صاحب‌نام بوده و اغراق‌آمیز نیست طرح این ادعا که خطه مذکور، از مناطقی به شمار می‌رود که در حوزه کشاورزی از اهمیت کم‌نظیری برخوردار است.
در ظرفیت‌ها و توانمندی‌های این خطه در حوزه کشاورزی همین بس که بنابر اظهارات علی فلاح رئیس اتحادیه میدان میوه و تره‌بار شهریار، ماهیانه قریب به ۹۰ هزار تن میوه و محصولات کشاورزی از میدان میوه و تره‌بار این شهرستان به اقصی نقاط ایران و استان تهران ارسال و توزیع می‌شود.
علیرغم چنین استعدادهای شگرفی، متأسفانه در طول سالیان اخیر شاهد بوده‌ایم که بخش‌هایی از اراضی کشاورزی و باغات این خطه در مسیر خشکی، نابودی و تفکیک گام برداشته‌اند.
تبدیل باغات به واحدهای مسکونی، تجاری و ابنیه‌های شهری در طول ۱۵ سال اخیر آن‌چنان مشهود بوده که بومیان این شهرستان، سیمای طبیعی دو دهه گذشته این شهر را با شرایط موجود فعلی قابل‌مقایسه نمی‌پندارند، در این گزارش تلاش می‌شود ریشه‌ها و عوامل مؤثر در این پدیده نامیمون موردبحث و بررسی قرار گیرد.
کشاورزان و باغداران شهریاری حامی ندارند
کاظم محمدی یکی از فعالان حوزه باغداری شهرستان شهریار در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در خصوص علل تفکیک و خشک شدن باغات این خطه عنوان کرد: معضلات و موانع بسیاری در پیش روی فعالان این عرصه قرار دارد که عملاً فعالیت در این بخش را سخت، طاقت‌فرسا و دشوار ساخته است.
وی افزود: باغداران در طول سال با موانع و سختی‌های بسیاری مواجه می‌شوند اما در مقام عمل حمایت جدی و مطلوبی از این طیف صورت نمی پذیرد.
محمدی گفت: از نمونه‌های بارز این ادعا به دو سال پیش بازمی‌گردد که سرمازدگی و تگرگ، بخش قابل‌توجهی از محصولات سردرختی باغات این منطقه را نابود کرد و بر اثر این رخداد تلخ، میلیاردها تومان خسارت به باغداران این منطقه تحمیل شد، طبیعتاً در چنین شرایطی حمایت مسئولان و دستگاه‌های متولی ضروری است اما متأسفانه مسئولان شهرستانی صرفاً شعار دادند و ما شاهد اقدام سازنده و اثرگذاری که حداقل جبران‌کننده بخشی از خسارات باشد، نبودیم.
وی عنوان کرد: البته برخی از کاستی‌ها و محدودیت‌ها نیز به موارد قانونی بازمی‌گردد که مسئولان شهرستانی رفع آن را مستلزم ورود و تصمیم نهادها کلان و کشوری می‌دانند و بعضاً عنوان می‌کنند که مجری قانون هستند و با خوب یا بد آن کاری ندارند.
وی افزود: امیدواریم مسئولان با عزمی قاطع، بازنگری جدیدی را در قوانین موجود لحاظ کنند، در غیر این صورت شاخص‌ترین و برجسته‌ترین ویژگی شهرستان شهریار به زوال کشیده خواهد شد و یقیناً در چنین شرایطی چیزی جز یک نام از این خطه باقی نخواهد ماند، زیرا تمام ایران شهریار را به باغات آن می‌شناسند.
هیچ کشاورزی علاقه قلبی به نابودی باغ خود ندارد
بهزاد درخشان، عضو شورای اسلامی شهر شهریار و مدیرعامل تعاونی روستایی انقلاب این شهر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: هیچ کشاورزی علاقه‌مند به خشکی و نابودی باغ خود نیست، زیرا با مشقت‌های فراوانی آن را به ثمر رسانده است.
وی افزود: آنچه باعث می‌شود یک فعال حوزه زراعت و باغداری به سمت تفکیک یا قطع درختان باغ خود سوق پیدا کند، موانع و مشکلاتی است که در مسیر فعالیت خود مشاهده می‌کند که در بسیاری از موارد رفع آن نیز صرفاً با اقدامات فردی کشاورز امکان‌پذیر نیست و به تعبیری باید گفت، مرتفع کردن برخی از نارسایی‌ها و مشکلات در ید اختیار باغداران قرار ندارد.
درخشان گفت: به‌عنوان‌مثال، دغدغه‌های امنیتی و چالش‌هایی که باغداران برای حفظ و حراست از باغ، محصولات و یا تجهیزات مستقر دارند، از نمونه عواملی به شمار می‌رود که انگیزه فعالان این عرصه را برای حفظ باغات خود کور کرده است.
عضو شورای اسلامی شهر شهریار گفت: یکی از راهکارهایی که برای حراست از باغ به ذهن می‌رسد، دیوارکشی و حصار کشی در محدوده باغ است که حصول این امر مستلزم طی پروسه پیچیده اداری است و این فرآیند آن‌قدر زمان‌بر و فرسایشی به نظر می‌رسد که بعضاً باغداران قید آن را می‌زنند.
وی افزود: باید شرایطی فراهم شود که این امر مهم با سهولت هر چه بیشتری اجرایی و عملیاتی شود، زیرا این حق باغدار بوده که از دارایی و داشته‌های موجود در باغ خود حراست کند و این امر مستلزم ضروریاتی است که یکی از عمده‌ترین این موارد به دیوارکشی یا حصار کشی معطوف می‌شود.
محدودیت در تأمین منابع آبی باغداران و کشاورزان را مستأصل کرده است
درخشان با اشاره به تأمین آب موردنیاز باغات و اراضی کشاورزی به‌عنوان یکی از حیاتی‌ترین الزامات فعالیت در این عرصه عنوان کرد: در طول سالیان اخیر کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و بعضاً خشک‌سالی‌ها و محدودیت‌هایی که در تأمین آب به وجود آمده، کشاورزان را مستأصل ساخته است.
وی افزود: تگرگ، سرمازدگی و…از دیگر حوادث غیرقابل‌پیش‌بینی به شمار می‌رود که با عنایت به تجربیات گذشته، خسارات جدی و مخربی را برای باغداران و زارعان شهریاری به همراه داشته و متأسفانه در چنین مواقعی هیچ‌کدام از نهادهای مسئول، اقدام حمایتی سازنده و اثرگذاری را از کشاورزان این خطه عملیاتی نکرده‌اند.
با استمرار وضعیت موجود آینده نویدبخشی برای باغات و اراضی این شهرستان پیش‌بینی نمی‌شود
درخشان با اشاره به لزوم حمایت هر چه بیشتر از فعالان حوزه باغداری و زارعت این خطه از غرب استان تهران عنوان کرد: با استمرار وضعیت موجود، آینده نویدبخشی برای باغات و اراضی این شهرستان پیش‌بینی نمی‌شود.
وی افزود: به نظر بنده، کشاورزان و باغداران شهریاری نیازمند یک کانون صنفی قدرتمند هستند تا به‌واسطه آن، مطالبات خود را تأمین و پیگیری کنند، در غیر این صورت افق امیدوارکننده‌ای برای این حوزه در شهر شهریار پیش‌بینی نمی‌شود.
حمایت هر چه بیشتر دولت از باغداران ضروری به نظر می‌رسد
علیرضا صفر زاده عضو شورای اسلامی شهر شهریار در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در واکاوی علل تفکیک و خرد شدن برخی از باغات در شهریار اظهار داشت: طبیعتاً باغداران نیز مانند دیگر فعالان عرصه تولید، درصدد کسب سود هستند و این حق باغدار است که از ما به ازای فعالیت و سرمایه‌گذاری خود که اراضی زراعی، کشاورزی، باغ و یا درختان میوه موجود در آن است، سود ببرد.
وی افزود: برخی باغداران گمان می‌کنند با خشک شدن باغات خود به سود و منفعت بیشتری دست می‌یابند و برای رفع این ذهنیت باید تدبیری اندیشیده شود تا از خروجی زراعت و باغداری سود و منافع هر چه بیشتری حاصل گردد.
عضو شورای اسلامی شهر شهریار عنوان کرد: طبیعتاً باغداری که از فعالیت خود نتیجه مطلوب و قابل‌انتظاری دریافت نمی‌کند، با عدم رسیدگی به باغ خود، بستر و زمینه خشک شدن آن را فراهم می سازد.
صفر زاده گفت: به‌طور یقین بسیاری از باغداران علاقه و تمایلی به خشک‌کردن باغ خود ندارند زیرا آنچه در قالب باغ میوه برای آن‌ها وجود دارد ثمره سال‌ها رسیدگی، ممارست و تلاش است، اما برای بسیاری از فعالان این عرصه، تن دادن به استمرار باغداری نه‌تنها سودآور نیست بلکه با ضرر، زیان و خساراتی نیز همراه می‌شود.
وی در خصوص تفکیک باغات در شهریار عنوان کرد: انگیزه برخی از مالکان چنین اراضی از ساخت‌وساز در باغات خود، ایجاد تفرجگاه و استراحتگاهی برای خانواده‌شان است و این گروه تلاش می‌کنند با ایجاد بنا و یا آلاچیقی در باغ، امکانات ابتدایی را برای سکونت و اقامت موقت در اوقات فراغت خود فراهم سازند.
صفر زاده گفت: برخی قائل به این امر هستند که در صورت احداث بنا در باغات، زمینه و بستر حفظ مطلوب‌تر آن نیز فراهم می‌شود، زیرا در چنین شرایطی مالک برای حفظ تفرجگاه خود، تلاش می‌کند تا سبزی و طراوت باغ خویش را حفظ و از تخریب و نابودی آن جلوگیری کند.
عضو شورای اسلامی شهر شهریار عنوان کرد: مخالفت نهادهای متولی و برخی از ملاحظات و محدودیت‌ها برای تفکیک و خرد شدن باغات نیز قابل‌درک است، زیرا در صورت حصول و تحقق چنین امری (تفکیک و خرد شدن باغات)، دیگر خاصیت تولیدی و مولد بودن باغات از بین می‌رود و بیشتر جنبه شخصی و خانوادگی این اراضی پررنگ و برجسته می‌شود.
وی افزود: به نظر بنده باید حمایت‌های دولتی از باغداران با تقویت هر چه بیشتری همراه شود تا انگیزه لازم برای حفظ چنین اراضی برای مالکان ایجاد گردد، در غیر این صورت با زیان ده بودن باغات نمی‌توان به حفظ و بقای آن امیدوار بود.
عضو شورای اسلامی شهر شهریار عنوان کرد: در چنین شرایطی و با لحاظ کردن اقدامات حمایتی، می‌توان برخوردهای قانونی با باغدارانی که به خرد کردن و تفکیک چنین ظرفیت‌هایی مبادرت می‌ورزند را نیز تشدید کرد و به نظر بنده با تأمین دو مؤلفه حمایت سازنده و برخورد بازدارنده توأمان با یکدیگر، می‌توان باغات شهریار را به نحو شایسته‌تری حفظ کرد.
باغات شهریار ظرفیت توانمندی در حوزه گردشگری به شمار می‌رود
علیرضا رضایت عضو شورای اسلامی شهر شهریار در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به استعدادهای ویژه و بالقوه این خطه از غرب استان تهران در حوزه زراعی، کشاورزی و باغداری اظهار داشت: حفظ باغات این منطقه ضرورتی است که باید با جدیت تمام در اولویت مسئولان قرار گیرد.
وی افزود: باوجود دغدغه‌های امنیتی، اقتصادی و معیشتی نباید انتظار داشت باغات این خطه که به نگین سبز استان تهران شهره هستند، به نحو شایسته‌ای حفظ شود.
رضایت گفت: تلطیف و تهویه هوا از کارکردهای بسیار سازنده باغات این منطقه محسوب می‌شود و مضافاً بر اینکه این اراضی ظرفیت‌های تولیدی محسوب می‌شوند که میوه و محصولات زراعی بخش قابل‌توجهی از عموم مردم را تأمین می‌کنند و حتی برخی از محصولات به دیگر مناطق و شهرستان‌های کشور ارسال می‌شود که این امر مؤید کیفیت و مرغوبیت محصولات شهریار در حوزه باغداری و زراعت است.
عضو شورای اسلامی شهر شهریار عنوان کرد: با عنایت به دغدغه‌ها و چالش‌های پیش روی فعالان عرصه باغداری این منطقه، بازبینی برخی از قوانین و طرح و تعریف ضوابطی که به فراخور شرایط فعلی این مقطع تصویب و اجرایی شود، از ضروریاتی است که باید در اولویت ویژه نهادهای فرادستی قرار گیرد.
وی افزود: با عنایت به نام‌گذاری سال جاری به اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل، می‌طلبد مسئولان و مدیران، تدابیر و تمهیدات لازم برای حفظ ظرفیت‌های کشاورزی و زراعی این خطه از استان تهران را در صدر برنامه‌های خود قرار دهند.
کشاورزی از پایه‌های اصلی تحقق اقتصاد مقاومتی
امید فرشچی دانش‌آموخته رشته اقتصاد در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در تشریح نقش بسیار تعیین‌کننده زراعت و کشاورزی در تحقق توسعه پایدار عنوان کرد: تولید و تأمین محصولات غذایی و خودکفایی در این عرصه، از مؤلفه‌های بسیار اساسی در شکوفایی هر کشور و جامعه‌ای محسوب می‌شود و جوامع و ملت‌هایی که با دغدغه تأمین مواد غذایی مواجه هستند، مسیر بسیار دشواری را در حصول پیشرفت و شکوفایی پایدار پیش رو خواهند داشت.
وی افزود: یکی از ویژگی‌های بارز کشورهای پیشرفته، موفقیت در حوزه کشاورزی و زراعتی است، آن‌چنان‌که یکی از اصلی‌ترین نشانه کشورهای به‌اصطلاح عقب‌مانده یا درحال‌توسعه، ضعف و نارسایی در حوزه زراعی و کشاورزی است.
این دانش‌آموخته رشته اقتصاد عنوان می‌کند: این تجربه نشان می‌دهد کشور و جامعه ما نیز برای حصول موفقیت و پیشرفت هر چه بیشتر باید بنیه زراعی و کشاورزی خود را در حد توان و امکانات موجود به بهترین نحو ممکن ارتقا دهد، در غیر این صورت در آینده با چالش‌های بسیاری مواجه خواهد شد.
فرشچی گفت: در شرایطی که سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به‌عنوان دستور کار اصلی کشور در سطح کلان مطرح است، نمود اقدام و عمل مورد تأکید مقام معظم رهبری با اتخاذ تدابیر هوشمندانه و اقدامات عملیاتی سازنده قابل حصول خواهد بود.
وی افزود: به نظر بنده یکی از ستون‌های اصلی تحقق سیاست‌های موردنظر رهبری در عرصه اقتصاد مقاومتی، معطوف و متکی به توسعه کشاورزی است و می‌طلبد مسئولان، تمرکز و انرژی و بخش قابل‌توجهی از امکانات و اعتبارات کشور را به این عرصه اختصاص دهند.
دانش‌آموخته رشته اقتصاد عنوان کرد: اقتصاد مقاومتی، نقشه راه جامعی به شمار می‌رود که ابعاد و زوایای بسیاری برای آن ترسیم‌شده و نمی‌توان صرفاً با نگاه تک‌بعدی و کشاورزی محوریِ صِرف، به اهداف موردنظر در این خصوص دست‌یافت، اما می‌توان با صراحت این ادعا را مطرح کرد که بخش قابل‌توجهی از حصول اهداف موردنظر در این عرصه از مسیر زراعت و کشاورزی و خودکفایی طی می‌شود.
ریه تنفسی تهران نیازمند پشتیبانی است
بارها از تریبون‌های رسمی و غیررسمی شنیده‌شده که باغات شهریار به‌مثابه ریه‌های تنفسی پایتخت عمل می‌کنند.
با چنین اوصافی انتظار می‌رود مسئولان مربوطه بستر و زمینه‌ای را فراهم سازند تا زمینه فعالیت در این عرصه بیش‌ازپیش تسهیل شود، در غیر این صورت هرگونه آسیب به باغات این خطه از غرب استان تهران نه‌تنها شهرستان شهریار، بلکه پایتخت‌نشینان را نیز درگیر عوارض و تبعات ناخوشایندی خواهد ساخت.
اخیراً اقداماتی از سوی دستگاه‌های متولی در دستور کار قرارگرفته که به اعتقاد باغداران شهریاری کافی به نظر نمی‌رسد و لزوم تقویت آن به‌شدت احساس می‌شود.
حفظ سلامت ریه تهران الزاماتی دارد، ملزوماتی که به عقیده رنجبر، یکی از باغداران شهریار باید از سوی مسئولان تأمین شود و البته فعالان عرصه باغداری نیز در چنین شرایطی نهایت تلاش خود را برای حفظ باغات به کار خواهند بست.
به عقیده این زارع شهریاری انتظار پرداخت یک‌طرفه ضرر و زیان از سوی کشاورزان و بهره‌برداری از منافع آن از سوی پایتخت‌نشینان، توقعی بیهوده است و راه به‌جایی نخواهد برد و یقیناً نتیجه‌ای جز خشکی و نابودی باغات این شهرستان در بر نخواهد داشت.
لینک کوتاه: http://goo.gl/qUamn6
